بهطور کلی زمان گذاشتن برای تماشای یک فیلم کوتاه آموزنده و الهامبخش میتواند غیر از تغییر دیدگاه نسبت به زندگی، ذهنیت مثبتتری در کمترین زمان ممکن نیز به مخاطب انتقال دهد. در این مقاله از وبسایت مستر دیالوگ قصد داریم تا به معرفی بهترین فیلم های کوتاه جهان برای افرادی که وقتشان طلاست بپردازیم.
فیلم کوتاه از محدودیتهای خاص خود برخوردار است؛ چراکه باید بتواند در کوتاهترین وقت همه افکار نویسنده و کارگردان را به تصویر بکشد. درواقع همین امر موضوعی قابل تامل است که همیشه برای فیلمسازان فیلم کوتاه در اولویت قرار دارد. فیلم کوتاه اغلب در موضوعاتی مربوط به زندگی ساخته میشود و تلاش دارد تا از سریعترین روش ممکن هدف نهایی اثر را برای مخاطب ارائه نماید.
فیلم کوتاه چیست؟
فیلم کوتاه نوعی فیلم سینمایی است که زمان آن بهطور معمول کمتر از 40 دقیقه است. برخی تصور میکنند که لزوما فیلم کوتاه باید در حد 1 الی 5 دقیقه باشد؛ اما باید بگوییم که اینگونه نیست. اگرچه فیلمهای کوتاه زیادی با مدت زمان کمتر از دقیقه وجود دارند اما این موضوع را نباید به شکل تعمیمی به کار برد.
فیلم های کوتاه با تمرکز بر ارائه یک داستان مختصر و تاثیرگذار تولید میشوند. فیلم کوتاه به دلیل محدودیت زمانی، بیشتر بر محتوا، پیام و خلاقیت تأکید دارد تا به سرعت بتواند احساسات مخاطب را تحریک کند و او را به انجام کاری یا میل به عملی وادارد. فیلم های کوتاه میتوانند مضامین مختلفی داشته باشند. برخی از فیلمهای کوتاه با اهداف تجاری، برخی دیگر با اهداف خیرخواهانه و انسان دوستانه تولید میشوند.
برخلاف فیلمهای بلند که زمان کافی برای پرداخت به جزئیات دارند، فیلم کوتاه باید به طور فشرده و کارآمد داستان را به تصویر بکشد.
سازندگان برای تولید فیلم های کوتاه میتوانند از قالبهای مختلف، از جمله انیمیشن، مستند یا فیلم سینمایی، استفاده کنند و ایدههای نوآورانهای را بدون محدودیتهای تجاری امتحان کنند. این آزادی خلاقانه باعث میشود فیلم کوتاه بهویژه برای فیلمسازان جوان و تازهکار جذاب باشد تا بتوانند مهارتهای خود را در این حوزه به نمایش بگذارند. بسیاری از فیلمسازان داخلی و خارجی در ابتدای کار خود باتوجه به بودجه محدودی که دارند، دست به تولید فیلم های کوتاه سینمایی میزنند.
فیلم کوتاه؛ پلی میان پروژههای کوچک و بزرگ
علاوه بر این، فیلم کوتاه بهعنوان پلی میان پروژههای کوچک و فیلمهای بلند شناخته میشود. بسیاری از فیلمسازان موفق، کار خود را با ساخت فیلمهای کوتاه آغاز کردهاند. بنابراین تصور نکنید که فیلم کوتاه تنها از روی بودجه کم ساخته میشود بلکه باید گفت که برخی از فیلمسازان موفق با تولید فیلم کوتاه توانستهاند به جوایز ارزندهای دست پیدا کنند. دست پیدا کردن به جوایز باعث میشود تا فیلمسازان فرصت بیشتری داشته باشند برای تولید فیلمهای بلند سینمایی با تهیه کنندگان و شرکتهای مختلف قرارداد ببندند.
نقش فیلم کوتاه در آموزش
فیلم کوتاه همچنین نقش مهمی در آموزش مفاهیم سینمایی به سینما پژوهان دارد. دانشجویان و علاقهمندان به سینما از طریق تولید فیلمهای کوتاه، مفاهیم کلیدی در کارگردانی، فیلمنامهنویسی و تدوین را بهخوبی فرا میگیرند. این نوع فیلمها به آنها امکان میدهد تا با هزینهای کم، فرآیند تولید فیلم را از ابتدا تا انتها تجربه کنند و با انجام چنین کاری مهارت بیشتری را کسب کنند.
در نهایت، فیلم کوتاه نه تنها بهعنوان یک ابزار هنری، بلکه بهعنوان یک پیام رسان موضوعات اجتماعی نیز عمل میکند. این فیلمها میتوانند پیامهای عمیق و معناداری در موضوعات مختلف از جمله حقوق بشر، محیط زیست و مسائل اجتماعی منتقل کنند و به سرعت به دل مخاطب بنشینند.
بهترین فیلم کوتاه های جهان
در این بخش از مقاله وبسایت مستر دیالوگ قصد داریم تا به معرفی بهترین فیلم های کوتاه براساس امتیازشان در سایت IMDb بپردازیم. پس برای آشنایی با بهترین فیلم کوتاه جهان در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
1- شب و مه (Night and Fog)
- سال انتشار: 1956
- کارگردان: آلن رنه (Alain Resnais)
- بازیگران: میشل بوکه
- مدت زمان پخش: 32 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.6
این فیلم کوتاه درواقع یکی از جسورانهترین دستاوردهای تاریخ سینما محسوب میشود. این اثر سفر آلن رنه به آشویتس، یازده سال پس از واقعه تلخ هولوکاست را روایت میکند. هنوز در سال 2023، بحث درباره جنایات ضد بشری که در آنجا به وقوع پیوست، امری بسیار دشوار است. ولی رنه بر این اعتقاد است که هرگز نباید زیاد منتظر ماند تا یادآوری شود که آدمی قادر به انجام چه جنایاتی هست. فیلم کوتاه شب و مه بهواسطه آنچه روایت میکند، در نگاه اول بسیار تلخ و غمانگیز است که مخاطب را به همدردی با قربانیان وادار مینماید. افشاگریهای این فیلم کوتاه بسیار عظیم است و نمیتوان آنها را غیرواقعی برشمرد. امّا نکته قابل تامل اینجاست که رنه سعی دارد نشان دهد که ما هرگز نباید بدترین رویدادهای تاریخ مدرن را به دست فراموشی بسپاریم.
2- فیلم کوتاه Ballet Mécanique
- کارگردان: فرنان لژه
- بازیگران: آلیس برین، دادلی مورفی، فرنان لژه
- مدت زمان پخش: ۱۹ دقیقه
- محصول: ۱۹۲۴
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۷ از ۱۰
فیلم کوتاه Ballet Mécanique درست در زمانی تولید شد که سینمای صامت در جهان حاکم بود. کمتر کسی فکرش را میکرد در دورهای که عناصر پر زرق و برق بایستی مردم را به سینما بکشاند، این فیلم کوتاه بتواند موفق عمل کند. فیلم کوتاه Ballet Mécanique از آن جهت موفق عمل کرد و در تاریخ ماندگار شد که نشان داد که سینما و تولید کنندگان فیلمهای سینمایی میتوانند به هنر ورای هر چیزی اهمیت دهند.
3- فیلم کوتاه مردی که درخت کاشت (The Man Who Planted Trees)
- سال انتشار: 1987
- کارگردان: فردریک بک (Frédéric Back)
- صداپیشگان: کریستوفر پلامر، رنتارو میکونی، ادو شنک
- مدت زمان پخش: 30 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.5
فردریک پیشتر با فیلم کوتاه کرک (Crac) تمام مخاطبان جهان را مبهوت اثر خود کرده بود. داستان این فیلم کوتاه درباره درختی است که به صندلی گهوارهای مبدل میشد. حال شش سال پس از این اثر، فیلم کوتاه مردی که درخت کاشت را ساخت که یکی دیگر از شاهکارهای این کارگردان محسوب میشود. شایان ذکر است که این فیلم کوتاه جایزه اسکار به خود اختصاص داد، فیلمی که در شهرت فردریک بک نقش بسزایی داشت. این فیلم کوتاه بر مبنای داستانی با همین نام اثری از ژان جیونو ساخته شد. اثر قبلی کرک تنها در مدت زمان پانزده دقیقه؛ به موضوع نابودی طبیعت توسط بشریت به سرعت پراخته بود. حال فیلم کوتاه مردی که درخت کاشت طی نیم ساعت زندگی کشاورزی را روایت میکند که با خودش عهد کرد تا منظرهای متروک را با درختان سبز دوباره بازسازی کند.
4- فیلم کوتاه The Act of Seeing with One’s Own Eyes
- کارگردان: استن براکیج
- بازیگران: –
- مدت زمان پخش: ۳۲ دقیقه
- محصول: ۱۹۷۱
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
آثار استن براکیج بیشتر معنایی هستند، اما فیلمی مثل «دیدن با چشمان کسی»، به ویژه با توصیف اجساد واقعی در سردخانه، کمی روشن به نظر میرسد. شما میتوانید جنبهای مریض گونه یا سادیستیک را در فیلم تماشا کنید، زیرا کارگردان اجساد بیروحی را نشان میدهد که اکنون با آنها همچون یک شی برخورد میشود. دیگر قرار نیست زندگی در این اجساد حلول کند، بلکه اکنون به عنوان اشیاء مورد بررسی قرار میگیرند. به نظر میرسد براکیج چیزی عمیقتر را انتخاب کرده بود، مانند اینکه چگونه ساز و کارهای درونی بدن انسان میتواند یک اثر هنری باشد. در سال ۱۹۷۱، فرصتهای زیادی برای دیدن محتویات داخلی اندام انسان به این شکل وجود نداشت، اما «دیدن با چشمان کسی» هنوز هم پس از گذشت ۵۰ سال، یک تحلیل بینظیر زیستشناسی است.
5- فیلم کوتاه جزیره گلها (Isle of Flowers)
- سال انتشار: 1989
- کارگردان: خورخه فورتادو (Jorge Furtado)
- بازیگران: پائولو خوزه، سیکا رکزیگل
- مدت زمان پخش: 13 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.5
فیلم کوتاه جزیره گلها کاری از خورخه فورتادو در نگاه نخست تمایل فیلم جهت شکستن تمامی عملکردهای اساسی را تحت عنوان یک درس علمی و تاریخی مخاطب را سرگرم میکند. این فیلم کوتاه اثری اغراقآمیز به نظر میآید، ولی به صورت جالبی قابل تامل است. آدمی تحت عنوان موجودی بسیار باهوش و تکامل یافته تفسیر میشود که همین امر موجب شده که به طور عجیبی احساس خوبی در بیننده ایجاد کند. در ادامه فیلم کوتاه جزیره گلها، نیت واقعی فیلمساز آشکار میگردد که تکبر آدمی را محور اصلی اثر قرار داده است. عدم وجود عشق به اشخاص دیگر همواره در اثر مشهود بوده که بیننده را با روشهای جدید و تکان دهنده آشنا مینماید. این اثر بدون شک یکی از بهترین فیلم های کوتاه جهان بهشمار میرود.
6- یک عصر قورباغهای (One Froggy Evening)
- سال انتشار: 1955
- کارگردان: چاک جونز (Chuck Jones)
- صداپیشگان: بیل رابرتز، جف مککارتی، ویلیام رابرتز
- مدت زمان پخش: 7 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.4
فیلم کوتاه یک عصر قورباغهای در نگاه نخست اثری بسیار سادیستی محسوب میشود. این اثر در عین حال طنزش در نوع خود بسیار بی نظیر است. زیرا بیننده از عذابی که مرد ناشناس با قورباغه آوازخوان مستعد تجربه مینماید، لذت میبرد. قورباغهای که تنها هر زمان که بخواهد آواز سر میدهد و هیچ فرد دیگری تماشایش نمیکند؟ شاید این کمی طعنهآمیز به نظر آید که فقط ما میتوانیم با مخاطب صدای این قورباغه، در حالی که کس دیگری قادر به شنیدن این کار نیست تحملش کنیم که در نهایت مشخص میشود، مرد داستان ما دیوانه است. این در حالی است که هیچ اشتباهی انجام نمیدهد و همین موضوع داستان شیطانی فیلم را بسیار مهیج و سرگم کننده میکند.
7- فیلم کوتاه Your Face
- کارگردان: بیل پلیمتون
- بازیگران: مورین مکالهرون
- مدت زمان پخش: ۳ دقیقه
- محصول: ۱۹۸۷
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
انیمیشن «چهره تو» اثر بیل پلیمپتون تلاش میکند تا قدرت معجزه آسا ترکیب تکنیکهای مختلف سینمایی را به مخاطب خود نشان دهد. یک تصنیف توسط یک مرد نقاشی شده خوانده میشود که چهرهاش تغییر میکند و به انواع تجسمهای وحشتناک تبدیل میشود که باعث میشود موسیقی کمی ترسناک به نظر برسد. صداها برای ایجاد تاثیر بیشتر کمی با فراز و نشیب به گوش میرسند. «چهره تو» با اینکه فقط سه دقیقه طول میکشد، اما بسیار تاثیرگذار است. چگونه چیزی به این اندازه معنادار میتواند آزاد کننده معانی ذهنی مختلف برای انسان باشد؟ بنابراین 3 دقیقه همراه شدن با چنین تصاویری به ما میآموزد که محتویات روان ما میتواند با روبرو شدن با موضوعات مختلف، چیزهای متفاوتی را تداعی کند.
8- فیلم کوتاه اپرا چیه دکیجون؟ (What’s Opera, Doc)
- سال انتشار: 1957
- کارگردان: چاک جونز (Chuck Jones)
- صداپیشگان: مل بلانک، آرتور کیو برایان، پاتریس دازیر
- مدت زمان پخش: 7 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.3
اپرا چیه دکیجون؟ درواقع تحسینشدهترین آثار مرتبط با لونی تونز، از مجموعه کاملی از انیمیشنهایی محسوب میشود که این داستان المر فاد را متمایزتر از بقیه قرار داده است. این فیلم کوتاه ادای احترامی جدی به صحنههای اپرا بهشمار میآید که با پسزمینهها و تصویرسازی فوقالعادهاش، نشانههای موسیقیایی و جسارت این فیلم اثر از روش مختص به خودش است. هر چند شاید احمقانه به نظر آید ولی به همان میزان در اجرای ایده عملکرد بسیار خوبی دارد.
9- شلوار اشتباهی (The Wrong Trousers)
- سال انتشار: 1993
- کارگردان: نیک پارک (Nick Park)
- صداپیشگان: پیتر سالیس
- مدت زمان پخش: 30 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.3
والاس و گرومیت (Wallace and Gromit)، قهرمانان خمیری محبوب، پیشتر با اثر یک روز بزرگ (A Grand Day Out) شناخته میشدند، ولی این اثر در شهر کاراکترهای آنها نقش بسزایی داشت. اختراعات بسیار احمقانه والاس، منجمله شلوارها و کشف راز پنگوئن بهواسطه گرومیت در کنار خرابکاریهای خندهدار فقط بخشی از این فیلم کوتاه جذاب بهشمار میرود. شلوار اشتباهی از آن دست فیلم های کوتاه است که تماشای آن لحظاتی شاد را برای مخاطب به ارمغان میآورد.
10- پرستو (Presto)
- سال انتشار: 2008
- کارگردان: داگ سوئیتلند (Doug Sweetland)
- صداپیشگان: داگ سوئیتلند
- مدت زمان پخش: 5 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.3
با توجه به اینکه محوریت آثار پیکسار در همه سنین و اقشار جامعه، مخاطبان هدف آنها همواره کودکان است و فیلم کوتاه پرستو این ذهنیت را علنی هویدا میسازد. داستان درباره شعبدهباز و خرگوشی در یک نمایش کنار خرابکاریهای بسیار خندهدار است. طنز احمقانه که با خلاقیت پیکسار به یکی از بهترین فیلم کوتاه های جهان مبدل میشود. فیلم کوتاه پرستو اثری قابل ستایش است که پیکسار در احمقانهترین و سرگرمکنندهترین حالت ممکن آن را برای مخاطبان خود به نمایش میگذارد.
11- اسکله (La jetée)
- سال انتشار: 1962
- کارگردان: کریس مارکر (Chris Marker)
- بازیگران: هلین چتلین، داووس هانیچ، ژاک لدو
- مدت زمان پخش: 28 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.2
از معروفترین آثار در لیست بهترین بهترین فیلم های کوتاه، باید به این اثر کاری از کریس مارکر اشاره کرد. فیلم کوتاه اسکله در ژانر علمی و تخیلی محصول کشور فرانسه، درواقع مجموعهای از عکسهای ثابت در موضوعاتی پسا آخرالزمانی در کنار هم است. درواقع این فیلم کوتاه الهام بخش بسیاری از آثار کوتاه دیگری مانند 12 میمون (12 Monkeys) و یکی از برترین فیلمهای کوتاه ایرانی به نام قلعه شد.
12- بادکنک قرمز (The Red Balloon)
- سال انتشار: 1956
- کارگردان: آلیس لاموریس (Albert Lamorisse)
- بازیگران: پاسکال لاموریس، سابین لاموریس
- مدت زمان پخش: 34 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.1
فیلم کوتاه بادکنک قرمز یکی دیگر از برترین آثار در این حوزه محسوب میشود که در کشور فرانسه سال 1956 تولید شد. داستان این فیلم کوتاه روایتی از پسربچهای است که یک روز در خیابان بادکنکی قرمز مییابد. این بادکنک با دیگر بادکنکها یک تفاوتی عمده دارد و آن این است که بادکنک قرمز خودش دارای قدرت تفکر است. درواقع کارگردان از پسرش پاسکال و دختر خود سابین به عنوان بازیگر در این فیلم استفاده کرده است. این اثر از کمترین دیالوگ برخوردار است، ولی موفق شده تا نخستین فیلم کوتاهی بهشمار رود که جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی را به خودش اختصاص دهد. علاوه بر این، فیلم کوتاه بادکنک قرمز جایزه نخل طلای کن را هم از آن خود نمود.
13- ابعاد گفتوگو (Dimensions of Dialogue)
- سال انتشار: 1983
- کارگردان: یان شوانکمایر (Jan Svankmajer)
- مدت زمان پخش: 12 دقیقه
- امتیاز IMDb: نمره 8.1
چنانچه نام یان شوانکمایر به گوشتان خورده باشد، بدون شک میدانید که به عنوان نابغهترین شخص در حوزه انیمیشن از او یاد میشود که سبکی بسیار عجیب خمیریش برای همیشه آثارش را بسیار ماندگار کرده است. از بین همه آثار جذاب شوانکمایر فیلم کوتاه ابعاد گفتگو شاید به عنوان برترین اثر این هنرمند محسوب شود. این فیلمساز در اثر مذکور سعی دارد تا مشکلات ارتباطی را با مخاطبان خودش در میان بگذارد. داستان این فیلم کوتاه به تفسیرهای نادرست، بدخواهی، خرافهپرستی و آمیختگی زبان خلاصه میشود. البته، پرداخت به این موضوعات به شیوهای خلاقانه و باورنکردنی با چهرههایی که به صورت خمیر درآمده است. در حقیقت اشیایی که در همزیستی با هم ناکام ماندهاند و همچنین استعارههای قابل تامل در این اثر نهفته شده است. در کل توان صحبت کردن از بزرگترین دستاوردهای تکامل بشر محسوب میشود، ولی ابعاد گفت و گو به مخاطبان یادآوری میکند که همین مهارت مهم نیز میتواند بهسادگی از آدمی فرار نماید.
14- فیلم کوتاه The Seahorse
- کارگردان: ژان پینلیو
- بازیگران: –
- مدت زمان پخش: ۱۵ دقیقه
- محصول: ۱۹۳۴
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
مانند سایر کارهای ژان پینلیو، «اسب دریایی» در اصل فقط یک مستند آموزشی است، اما روش ساخت فیلم او آن را متفاوت میکند. در این فیلم، فقط یک ربع فرصت داریم تا ببینیم چگونه اسبهای دریایی زندگی میکنند، چگونه حرکت میکنند و چگونه به وجود میآیند. این به همان اندازه ساده و اولیه است که یک مستند میتواند باشد. با این حال، هر درس به بهانهای برای تماشای بیشتر فیلمبرداری شگفتانگیز «اسب دریایی» تبدیل میشود، زیرا نمیتوانیم پیشبینی کنیم که مرحله بعدی چگونه خواهد بود. استفاده از اسب دریایی به عنوان نقطه مرکزی که یکی از زیباترین گونههای ماهیها است نیز جذاب خواهد بود، زیرا پینلیو از بدنهای شیشهای و درخشان آنها برای ایجاد آثار هنری خیرهکننده در پسزمینههای سیاه و سفید کف اقیانوس استفاده میکند.
15- فیلم کوتاه ایرانی یونیفرم ما
- کارگردان: یگانه مقدم
- بازیگران: –
- مدت زمان پخش: 7 دقیقه
- محصول: 2023
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.6 از ۱۰
برخلاف چیزی که بسیاری از مخاطبین سینما فکر میکنند، فیلمسازان ایرانی در تولید فیلم کوتاه نیز دستی بر آتش دارند. انیمیشن کوتاه یونیفرم ما ساخته خانم یگانه مقدم با مدت زمان بسیار کوتاه 7 دقیقهای توانست نظر داوران جشنواره انیمیشن انسی را به خود جلب کند. داستان این انیمیشن بسیار اجتماعی و سیاسی است. اگرچه این انیمیشن برای عموم ساخته شده است؛ اما دختران و زنان ایرانی درک دقیقتری از محتوای آن خواهند داشت.
این انیمیشن با مرور خاطرات یک دختر دنبال میشود. دختر جوانی که با نگاه به چینهای موجود بر روی یونیفورمش به یاد محدودیتها و اتفاقات دوران کودکی و نوجوانی خود در مدارس دخترانه میافتد. خانم یگانه مقدم در توضیحات خود اشاره کرده که هدفش تولید اثری با محوریت ژانر کمدی سیاه بوده است و قصد داشته تا محدودیتها و فشارهای آموزشی مدارس قدیم دخترانه را در مدت زمان کوتاهی به تصویر بکشد.
فیلم کوتاه ایرانی یونیفورم ما را ما به عنوان یکی از بهترین فیلم های کوتاه جهان میدانیم. این انیمیشن نه تنها محتوا و درون مایه بسیار واقع گرایانه دارد، بلکه شما از صحنه پردازی و نحوه پرداخت به موضوع نیز لذت خواهید برد.
کلام آخر
در این مقاله از وب سایت مستر دیالوگ ما به بهترین فیلم کوتاه جهان پرداختیم. به نظر شما در فهرست بهترین فیلم کوتاه جهان جای کدامین آثار خالیست؟ در فهرست عنوان شده شما کدام فیلم کوتاه را بیشتر میپسندید؟
امید است مقاله بهترین فیلم های کوتاه جهان برای افرادی که وقتشان طلاست برای شما مخاطبین محترم مفید بوده باشد. لطفاً پس از مطالعه کامل این مقاله نظرات شخصی خود را در زمینه بهترین فیلم کوتاه که تا حالا دیدهاید با ما در وبسایت مستر دیالوگ به اشترک بگذارید.
فیلم های خوبی رو معرفی کردین. به نظرم میتونین فیلم های کوتاهی همچون Your Face رو هم معرفی کنین. خیلی اثر خوبی هست.
مرسی از نظر خوبتون. به مرور این بلاگ هایی که نوشتیم آپدیت خواهند شد.