معرفی فیلم هیچ عبدالرضا کاهانی؛ نگاهی پوچ گرایانه به زندگی؟

فیلم هیچ از عبدالرضا کاهانی جزو آن دسته از آثار سینمایی ایرانی محسوب می‌شود که نظرات متفاوتی را به خود اختصاص می‌دهد. برخی عقیده دارند که ساخته عبد الرضا کاهانی با گذشت بیش از 1 دهه اکنون فراموش شده محسوب می‌شود و برخی دیگر باور دارند که در حق این فیلم کم لطفی‌های بسیار زیادی شده و بایستی بیش‌تر از پیش اکنون به آن توجه داشته باشیم. در این بلاگ پست از مجله سینمایی مستر دیالوگ قصد نداریم تا سمت هیچ کدام از طرفین را بگیریم یا به دفاعی همه جانبه از فیلم هیچ بپردازیم، بلکه قصد داریم تا با معرفی فیلم هیچ کاری کنیم که اگر تا به امروز این اثر سینمایی را تماشا نکرده‌اید، آن را در لیست خودتان قرار دهید.

در ادامه با مجله مستر دیالوگ همراه باشید تا به معرفی فیلم هیچ از عبدالرضا کاهانی بپردازیم. نکات بسیار خوبی را برای شما دوست داران دنیای سینما آماده کرده‌ایم.

معرفی فیلم هیچ

• سال تولید: 1388
• مدت زمان پخش فیلم: 87 دقیقه
• ژانر: درام
• کارگردان: عبدالرضا کاهانی
• بازیگران: مهدی هاشمی، مرضیه برومند، پانته‌آ بهرام
• مدیر فیلمبرداری: مسعود سلامی
• مدیر تدوین: شیما منفرد
• صدابردار: جهانگیر میرشکاری
• طراحی صحنه: عبدالرضا کاهانی
• طراحی گریم: نوید فرح‌مرزی
• موسیقی متن: کارن همایون‌فر

معرفی فیلم هیچ را شاید باید اینگونه آغاز کنیم که این اثر سینمایی سرشار از نمادها و اشارات سمبولیکی است که تلاش می‌کند به شکل متفاوتی به یک خانواده ایرانی نگاه کند. گویا ما همیشه عادت کردیم خانواده‌های ایرانی را یا بسیار فعال یا بسیار فقیر نظاره کنیم و گویا در این میان فراموش کردیم که آیا امکان ندارد اتفاقات دیگری در خانواده‌های ایرانی رخ دهد؟ آیا امکان ندارد که خانواده‌های ایرانی بر سر هیچ باهم درگیر شوند؟ فیلم هیچ درست همان لحظاتی را نشان می‌دهد که اعضای خانواده بر سر هیچ با هم درگیر می‌شوند و درنهایت جز هیچ، هیچ نمی‌ماند!

خلاصه داستان فیلم هیچ

نادر سیاه دره( با بازی مهدی هاشمی) به نظر می‌رسد که دچار اختلال پرخوری است و هرچقدر خوراکی و غذا می‌خورد، گویی هرگز سیر نمی‌شود. او طمع و میلی به غذا پیدا کرده که به هیچ روی نمی‌تواند جلوی خود را بگیرد و اگر دست به پرخوری نزند، آرام نخواهد گرفت. اختلال پرخوری او شرایط را برای خانواده نادر نسبت به گذشته سخت‌تر کرده و روز به روز اعضای خانواده از دست او بیش‌تر از قبل عاصی می‌شوند. به نظر می‌رسد که خانواده قصد دارند تا به گونه‌ای او را طرد کنند تا شاید دست از این میل بی‌حد و حصر نسبت به خوراکی دست بکشد؛ اما آیا چنین اتفاقی می‌افتد؟ آیا آن‌ها می‌توانند نادر را به کناری بگذارند؟ این دو سوالی است که تنها با تماشای فیلم به آن دست پیدا خواهید کرد.

نگاهی به بیوگرافی عبدالرضا کاهانی

• متولد: 1352
• متولد شهر نیشابور از استان خراسان رضوی
• دیپلم: انسانی
• لیسانس: بازیگری
• کارشناسی ارشد: کارگردانی

پیش از آن‌که به سراغ بیوگرافی بازیگران برویم و نیم نگاهی به بازیگران فیلم هیچ بیندازیم، شاید بهتر باشد تا یک بررسی کوتاه از بیوگرافی عبدالرضا کاهانی انجام دهیم تا شما عزیزان با این کارگردان بیشتر از قبل آشنا شوید. بدون شک در ادامه جزئیات کامل و مفصلی از زندگی ایشان ارائه نخواهد و قول بیوگرافی کامل‌تری از عبدالرضا کاهانی را در پست‌های بعدی به شما همراهان عزیز مستر دیالوگ می‌دهیم.

تولد و تحصیلات

عبدالرضا کاهانی که در تاریخ اول دی ماه ۱۳۵۲ در نیشابور، استان خراسان به دنیا آمد، تحصیلات متوسطه خود را در رشته انسانی به پایان رساند و سپس مدرک کارشناسی بازیگری خود را دریافت کرد. او تحصیلات عالی خود را در مقطع کارشناسی ارشد در رشته کارگردانی نمایش ادامه داد، اما تحصیلاتش را قبل از ارائه پایان‌نامه نیمه‌تمام رها کرد. علی رغم چیزی که تصور می‌شود که حتما کارگردان‌ها بایستی تحصیلات آکادمیک خود را تا انتها ادامه دهند، عبدالرضا کاهانی جزو آن دسته از هنرمندانی است که نشان داده اجباری در این مسئله برای رسیدن به موفقیت وجود ندارد.

فعالیت حرفه‌ای عبدالرضا کاهانی

عبدالرضا کاهانی قبل از کارگردانی اولین فیلم سینمایی‌اش، در نوجوانی فیلم کوتاهی با نام «خنده» ساخته بود. او در سال ۱۳۸۰ مستند «مسافران نیاز» را کارگردانی کرد و در سال ۱۳۸۱ مستند «باد به دستان» و در سال ۱۳۸۳ نیز فیلم «ظلم آباد» را به کارگردانی رساند. هرچند که کاهانی تعداد زیادی فیلم نساخته است؛ اما تقریباً همه آثارش با حاشیه‌هایی همراه بوده‌اند. او در سال ۱۳۸۴ شروع به ساخت اولین فیلم سینمایی خود با عنوان «رقص با ماه» کرد. در این فیلم، حامد بهداد نقش اصلی را ایفا می‌کرد و کاهانی علاوه بر کارگردانی، نویسندگی فیلم را نیز بر عهده داشت. اما این فیلم به دلیل اختلاف نظر با تهیه‌کننده درباره محتوای آن، نیمه‌تمام باقی ماند. یک سال بعد، یعنی در سال ۱۳۸۵، کاهانی فیلم سینمایی «آدم» را به عنوان کارگردان و نویسنده ساخت.

از پرداختن به مشکلات اجتماعی-سیاسی تا توقیف سینمایی

عبدالرضا کاهانی در سال ۱۳۸۶ فیلم سینمایی «آن‌جا» را به‌عنوان کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده ساخت. این فیلم داستان جوانی را روایت می‌کند که با چالشی بزرگ مواجه است: او باید ظرف ده روز مهریه سنگین همسرش را پرداخت کند تا بتواند به آمریکا برود و گرین کارت خود را دریافت کند. این داستان تلاش‌های نفس‌گیر و مشکلات پیچیده‌ای را که در مسیر این هدف قرار می‌گیرد به تصویر می‌کشد. متأسفانه، دومین فیلم کاهانی نیز با مشکلاتی مواجه شد و به محاق توقیف رفت. این مسئله باعث شد تا کاهانی با محدودیت‌های بیشتری در حرفه‌اش روبه‌رو شود و چالش‌های جدیدی را تجربه کند.

اما قطار فیلمسازی عبدالرضا کاهانی تنها به موارد بالا محدود نمی‌شود و او به مرور زمان آثار پرحاشیه بسیار زیادی را تولید کرده است. در آینده در بلاگ پستی مستقل به طور مفصل به بررسی کارنامه کاری و زندگی شخصی عبدالرضا کاهانی خواهیم پرداخت.

همچنین در قسمت زیر می‌توانید نگاهی خلاصه به فیلم‌ های عبدالرضا کاهانی بیندازید:

نگاهی به عوامل فیلم هیچ

اگر از تصویربرداری فیلم «هیچ» لذت برده‌اید یا آن را نمی‌پسندید، بهتر است بدانید که مدیر فیلمبرداری این فیلم مسعود سلامی بوده است. درباره ضرباهنگ و تدوین فیلم چه نظری دارید؟ تدوین این اثر توسط شیما منفرد انجام شده است. اگر صدای فیلم «هیچ» برایتان خوشایند بوده یا از آن ناراضی هستید، صدابردار آن، جهانگیر میرشکاری، مسئولیت صداگذاری را برعهده داشته است. طراحی صحنه فیلم توسط عبدالرضا کاهانی صورت گرفته و نوید فرح‌مرزی به عنوان طراح گریم فعالیت کرده است. موسیقی متن فیلم نیز اثری از کارن همایون‌فر است. در مجموع، بیش از 16 نفر در تولید این فیلم نقش داشته‌اند و هر یک از آنها دارای صفحه اختصاصی در دایرةالمعارف آنلاین سینما و تلویزیون، منظوم، هستند.

نگاهی به بازیگران فیلم هیچ

بازیگران فیلم هیچ چه کسانی هستند؟ عموما ما در هنگام انتخاب یک فیلم بعد از کارگردان، نظرمان به عوامل سینمایی از جمله بازیگران جلب می‌شود. به همین جهت در پاسخ به این سوال باید گفت که در این فیلم هنرمندانی چون مهدی هاشمی، مرضیه برومند، پانته‌آ بهرام، باران کوثری، صابر ابر، احمد مهران‌فر و نگار جواهریان نقش‌آفرینی می‌کنند.

با حضور حدود 9 بازیگر، «هیچ» به عنوان فیلمی پرجمعیت از نظر تعداد بازیگران شناخته می‌شود. مدیریت و کارگردانی این تعداد بازیگر چالشی بزرگ برعهده عبدالرضا کاهانی بوده است. بررسی‌های بیشتری لازم است تا مشخص شود که آیا او و تیم بازیگری توانسته‌اند این چالش را با موفقیت پشت سر بگذارند و عملکردی درخشان از خود نشان دهند یا خیر. این بررسی را از حیث سلیقه شناسی برعهده شما عزیزان قرار می‌دهیم. جالب است بدانید که علاوه بر بازیگران اصلی، مهران احمدی و نیره فراهانی نیز در این فیلم حضور دارند.

بر اساس اطلاعات ثبت شده در دایرةالمعارف آنلاین سینما و تلویزیون، متوسط سن بازیگران «هیچ» 48 سال است که نشان‌دهنده غالب بودن بازیگران میانسال در این فیلم است.

آثار مرتبط با فیلم هیچ

شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که آیا آثاری را می‌توان در سینمای ایران یافت که از نظر داستانی و موضوعی تا حدی به فیلم هیچ شباهت داشته باشند؟ پاسخ این سوال بله است. از جمله فیلم های سینمایی شبیه هیچ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اسب حیوان نجیبی است
• فیلم بی‌خود و بی‌جهت
• فیلم شیرین
• فیلم قصه‌ها
• فیلم بیست

شما دیگر چه فیلمی را می‌شناسید که تا حدودی به حال و هوای فیلم هیچ نزدیک باشد؟

نگاهی به جوایز فیلم هیچ

فیلم هیچ در زمان خود تنها در یک جشنواره شرکت کرد و توانست جایزه‌ای را ازآن خود کند. همچنین مهران احمدی جایزه نقش دوم مرد را در چهارمین دوره جشنواره منتقدان و نویسندگان از آن خود کرد. برخی از مخاطبین دنیای سینما عقیده داشتند که از منظر جایزه در حق این فیلم کم لطفی صورت گرفته است.

نگاهی آماری به میزان علاقمندی مخاطبان به فیلم هیچ

باتوجه به بررسی که در سطح سایت‌های داخلی ایرانی انجام دادیم، آمار زیر در ارتباط با فیلم هیچ به دست آمده است که بدون شک به شما در تنظیم سطح انتظارتان نسبت به فیلم هیچ کمک خواهد کرد:

• 77 درصد از مخاطبین ایرانی باور دارند که این فیلم ارزش یکبار تماشا کردن را دارد.
• 59 درصد از مخاطبین ایرانی عقیده دارند که فیلم هیچ از نظر فنی بسیار باکیفیت محسوب می‌شود.
• 72 درصد از مخاطبان سینمای ایران عقیده دارند که عملکرد بازیگران در این فیلم در حد خوبی بوده است.
• 72 درصد از مخاطبان سینمای ایران عقیده دارند که داستان و ساختار فیلم غیرتکراری و کاملا نوآورانه محسوب می‌شود.
• 61 درصد از مخاطبان سینمای ایران عقیده دارند که فیلم عبدالرضا کاهانی حاوی نکات و پیام‌های ارزشمندی است.
• 55 درصد از مخاطبان سینمای ایران عقیده دارند که پس از پایان این فیلم تا حداقل دو روز به آن فکر کرده‌اند.
• 54 درصد از مخاطبان سینمای ایران عقیده دارند که این مناسب تماشا در جمع‌های خانوادگی است.
• 25 درصد از مخاطبان سینمای ایران عقیده دارند که این فیلم را نباید با کودکان تماشا کرد.

صحبت‌های کمتر شنیده شده عبدالرضا کاهانی درمورد هیچ

روزی در مصاحبه‌ای عبدالرضا کاهانی درمورد چگونگی و دشواری نگارش فیلمنامه سینمایی هیچ گفت:

یک روز همراه با مهران احمدی داشتیم به سمت خانه می‌رفتیم که ماجرایی را تعریف کرد که یک آدمی در بدنش دارد کلیه اضافه تولید می‌کند و بعدها در تماس با یک دوست مشترک این موضوع تأیید شد و گفت حتی تا شش کلیه هم بدن آدم می‌تواند تولید کند اما حتماً از بدن فرد خارج شود.

همچنین او در ادامه درمورد ایده کلی این فیلم افزود:

از آنجایی که دلم می‌خواهد سوژه‌هایم متفاوت باشد و تکراری نیز نباشند به سراغ دلایل پزشکی این موضوع رفتم و در ادامه با حسین مهکام قرار گذاشتم و شروع به نگارش فیلم‌نامه کردم و احساس کردم ترکیب این دو موضوع می‌تواند تبدیل به یک سوژه‌ خوبی برای یک فیلم باشد.

حقیقتی که درمورد فیلم هیچ نمی‌دانید

این فیلم تنها در یک سانس در جشنواره بیست و هشتم فیلم فجر برای اصحاب رسانه به نمایش درآمد و با استقبال مواجه شد. معاونت سینمایی که پیشتر به دلیل سیاه‌نمایی، فیلم را توقیف کرده بود، تصمیم گرفت این ممنوعیت را بردارد و فیلم در نوروز ۱۳۸۹ به اکران عمومی رسید. فیلم هیچ بعد از کمی بالا و پایین کردن باز هم نتوانست مجوز پخش خارجی را به دست آورد. می‌توان گفت از همین فیلم بود که مسئله صدور مجوز پخش خارجی برای فیلم‌ها صادر شد.

جمع بندی

عبدالرضا کاهانی جزو آن دسته از کارگردان‌هایی محسوب می‌شود که تلاش می‌کند همواره چیزی از نبوغ و هنر خود را در سینما به نمایش بگذارد. فیلم هیچ برخلاف حملاتی که در هنگام اکران توسط محافظه کاران به آن شد، اثری خوش ساخت محسوب می‌شود که شاید ارزش دوبار تماشا کردن را داشته باشد. تماشای فیلم هیچ اگر به همراه دقت خوبی باشد، می‌تواند نکات خوبی را برای ما به نمایش بگذارد.

امیدواریم که تماشای فیلم هیچ را در لیست خودتان قرار دهید و خوشحال می‌شویم پس از تماشای این اثر سینمایی نظر خودتان را با ما و همراهان مجله سینمایی مستر دیالوگ درمیان بگذارید. همچنین اگر فیلم یا سریالی را تماشا کردید و دوست دارید تا تماشای آن را به دیگران پیشنهاد کنید، در بخش کامنت‌ها نامش را برای ما بنویسید تا محتوایی برای آن تهیه کنیم.