برادران محسن تنابنده با فیلم آبستن پا به چهل و سومین جشنواره فیلم فجر گذاشتند و در نخستین تجربه کارگردانی خود موردتوجه مخاطبین و منتقدین دنیای سینما واقع شدند. اگرچه بسیاری از مخاطبین منتظر بودند تا حضوری از محسن تنابنده را در این فیلم تماشا کنند؛ اما به نظر میرسد که مصطفی و محمد تنابنده قصد نداشتند تا از طریق شهرت محسن، توجه فیلمبازان و گیشه را به سمت فیلم سینمایی آبستن جلب کنند.
همیشه در جشنواره فجر، فیلم اولیها مورد توجه واقع میشوند. امسال در جشنواره فجر 1403، در میان فیلم اولیها، آبستن ساخته برادران محسن تنابنده به چشم میخورد. عموما چنین آثاری در بخش نگاه نو از دید منتقدین مورد بررسی واقع میشوند. شاید تصور کنید که فیلم اولیها عموما ساختههای کمتر مهمی هستند که ارزش سینمایی ندارند؛ اما باید بگوییم که سخت در اشتباه هستید. بسیاری از کارگردانان معروف ایرانی با فیلمهای اول خود توانستند صاحب سیمرغ شوند.
بنابراین قصد داریم تا در این بلاگ پست از مجله سینمایی مستر دیالوگ در ادامه به سراغ یکی از فیلمهای بخش نگاه نو جشنواره فجر میرویم. اگر به آثار سینمای ایران علاقمند هستید، پیشنهاد میکنیم که تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
معرفی فیلم آبستن؛ برادران تنابنده پا به میدان میگذارند
- کارگردان: مصطفی و محمد تنابنده
- دستیار اول کارگردان و برنامهریز: وحید عبدالمجیدی
- مشاور روانشناس فیلمنامه: دکتر رضا علی طرخان
- طراح صحنه و لباس: سعید هنرمند
- منشی صحنه: رعنا بهرخ
- صداگذاری: آرش قاسمی
- عکاس: پوریا نوری
- نویسنده: محمد تنابنده و وحید جعفری
- تهیهکننده: جلال تیموری
- مدیر فیلمبرداری: عاطف امیری
- مدیر صدابرداری: امیر عاشق حسینی
- موسیقی: فردین خلعتبری
- طراح گریم: محمود دهقانی
- بازیگران: عباس غزالی، سوگل خلیق، توماج دانش بهزادی، رها خدایاری، تیما تقیزاده، مجتبی شفیعی، عماد درویش و ملیسا چوپانی
- تاریخ اکران: ۱۴۰۳
- ژانر: درام
- مجری طرح: علیرضا نظارات
فیلم آبستن به کارگردانی مصطفی و محمد تنابنده، به تهیه کنندگی جلال تیموری قصد دارد تا به مسئلهای بسیار مهم و اجتماعی بپردازد. فقر، بارداری، غیرت و مهاجرت اجباری شاید تمام مجموعه مفاهیمی باشد که در سینمایی آبستن به چشم میخورد. برادران تنابنده تلاش کردهاند تا به مسئله بارداری، فقر اجتماعی و اقتصادی که میتواند بر روی این مسئله تاثیر بگذارد، نگاهی مدرن داشته باشند؛ اما واقعا تا چه اندازه موفق شدهاند؟ آیا آبستن توانسته تا به شکل ضمنی مفاهیم و مقاصد اجتماعی خودش را منتقل کند یا آنکه با فیلمی پامنبری و سراسر شعارزده طرف هستیم؟
فیلم آبستن در چه تاریخی اکران شد؟
این فیلم سینمایی در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر در تاریخ 14 بهمن 1403 به نمایش درآمد. با این حال به نظر میرسد که در حال حاضر فیلم آبستن برای اکران عمومی در شهرهای مختلف ایران برنامه ریزی نشده است. در صورتیکه اطلاعات بیشتری در ارتباط با این موضوع منتشر شود، با شما فیلمبازان در میان خواهیم گذاشت.
ژانر فیلم سینمایی آبستن
ژانر فیلم آبستن درام و اجتماعی است. اگر از جمله افرادی هستید که دوست دارید در آشفته بازار فیلم های طنز ایرانی به تماشای سینمایی متفاوت بنشینید، آبستن میتواند گزینه مناسبی باشد؛ با این حال اگر قصد ندارید که خیلی آزرده خاطر شوید یا از آنکه علاقه ندارید تا بیش از حد واقعیتهای جامعه و کثافتی که در سطح جامعه در حال رخ دادن است در فیلم سینمایی برای شما به نمایش گذاشته شود، پیشنهاد میکنیم به تماشای فیلم آبستن ننشینید!
حال که صحبت از فیلم های طنز ایرانی شد، حتما شما هم دوست دارید بدانید که چرا این فیلمها تا این اندازه در گیشه پرفروش هستند؟ پیشنهاد میکنیم که بلاگ پست چرا فیلم های کمدی ایرانی همیشه پرفروش هستند؟ را در مجله سینمایی مستر دیالوگ مطالعه کنید.
خلاصه داستان فیلم آبستن
خلاصه فیلم سینمایی آبستن درباره چند جوان است که در شرایط سخت مالی گرفتار شدهاند. آنها ناگزیر میشوند راهی برای مهاجرت انتخاب کنند و راه غیرقانونی را انتخاب میکنند. بنابراین به مرز آستارا میروند و در کلبهای منتظر موعد عبور از مرز میشوند. اما در این حین اتفاقاتی میافتد که نظر آنها را تغییر میدهد. شاید توصیف تولید کنندگان در خلاصه داستان این فیلم از هر چیزی بهتر بتواند هدف این سینمایی را تشریح کند.
در خلاصه داستان رسمی فیلم آبستن آمده است:
«شده یه کاری کنی بعدش تا سر حد مرگ پشیمون شی؟ شده پشیمون شی ولی دلت نذاره بیخیال شی؟ من کاری کردم که مثل سگ پشیمونم…»
پشیمانی چه واژه آشنایی برای ما مردمان این سرزمین محسوب میشود. حداقل هر یک از ما باتوجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی که در آن قرار گرفتهایم، قصد داشتهایم تا به کشور دیگری مهاجرت کنیم. برخی از ما هر روز با این فکر از خواب بیدار میشویم؛ اما برخی دیگر این فکر را تبدیل به پناهندگی، فرارهای غیرقانونی و اپلایهای تحصیلی و کاری کردهاند. فیلم سینمایی آبستن دقیقا قصد دارد تا به این تصمیم روزمره ما و فکری که مثل خوره به جانمان افتاده از منظر چند جوان ایرانی نگاهی بیندازد.
از سینمای ایران بیشتر بخوانید: 8تا از بهترین فیلم های ایرانی ۱۴۰۳
نگاهی به بازیگران فیلم آبستن
در این قسمت قصد داریم با معرفی هنرپیشگان این اثر همراه شما شویم. بدون شک با افرادی همچون عباس غزالی آشنا هستید؛ اما شاید بازیگرانی همچون سوگل خلیق، مجتبی شفیعی و توماج دانش بهزادی نامهایی باشند که کمتر به گوشتان خوردهاند. با این حال ما تصور میکنیم که یکی از نقاط قوت فیلم آبستن در لیست بازیگران آن نهفته است، امیدواریم که شما نیز در پاراگرافهای بعدی با ما موافق باشید!
عباس غزالی
عباس غزالی بازیگر اهل کشور ایران در 14 بهمن 1363 متولد شد و توانست از سال 1377 با سریال انتظار سرخ وارد تلویزیون شود. او سپس سال 1391 با فیلم بیعنوان وارد سینما شد. عمده شهرت این بازیگر برای بازی درخشان وی در سریال وضعیت سفید است. اگر به تماشای سریال های قدیمی ایرانی نشسته باشید، با هنرنمایی خاطره انگیز عباس غزالی خاطرهها و لحظات خوشی را ساختهاید. وی تا کنون برای فیلم اعترافات ذهن خطرناک من و آبستن نامزد جایزه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شده است. همچنین لازم است اشاره کنیم که عباس غزالی سابقه کارگردانی نیز دارد و فیلم لبخند ماسک را کارگردانی کرده است.
سوگل خلیق
سوگل خلیق بازیگر زن ایرانی در 16 آبان 1367 به دنیا آمد. خانم خلیق فارغالتحصیل مقطع کارشناسی رشته کارگردانی تئاتر است. وی فعالیت خود را با تئاتر شروع کرد تا اینکه سرانجام با فیلم دو وارد سینمای ایران شد. اگرچه این هنرپیشه بیشتر به واسطه نقش رونا در سریال دلدار شناخته شد؛ اما او توانست برای بازی در سریال دفتر یادداشت برنده تندیس حافظ بهترین بازیگر زن کمدی شود و خیلی سریع نام او بر سر زبانها افتاد. فیلمهای مردن در آب مطهر، شب طلایی، سریالهای سیاوش، همگناه و قبله عالم جز آثار دیده شده وی هستند.
اگر به فیلم های کمدی ایرانی علاقمند هستید، بیشتر تماشا کنید: معرفی فیلم هفتاد سی؛ کمدی پرستاره سینمای ایران
توماج دانش بهزادی
توماج دانش بهزادی یکی از بازیگران اهل ایران است که در سال 1359 متولد شد. او دارای لیسانس بازیگری و فوق لیسانس کارگردانی است که فعالیت خود را از تئاتر شروع کرد. سپس با فیلمهای کوتاه مقابل دوربین حاضر شد. آقای دانش بهزادی تا کنون برنده تندیس بهترین بازیگر مرد در بخش بین الملل از جشنواره بین المللی تئاتر فجر شده است. از جمله آثار این هنرپیشه خط باریک قرمز، نگاه خیره، آدم کاغذی، عروسان، کشند، شکار نهنگ و آدم سوزی هستند.
رها خدایاری
رها خدایاری هنرپیشه اهل کشور ایران در سال 1363 متولد شد. او در رشته عکاسی دارای مدرک کارشناسی ارشد است و فعالیتش را در این زمینه ادامه میدهد. شروع بازیگری خانم خدایاری با تئاتر بود. سپس در سریال یادآوری حضور پیدا کرد و دیده شد. سریال چرخ و فلک اثر بعدی او بود. او تا کنون توانسته جایزه بهترین نقش خوان زن در جشنواره تئاتر شهر دریافت کند و بازیگر گزیدهکاری است.
مجتبی شفیعی
مجتبی شفیعی را اکثر ایرانیان به علت حضور او در اینستاگرام و خلق ویدئوهای کوتاه کمدی میشناسند. او بازیگر و دوبلور ایرانی است که در ۷ مهر ۱۳۶۷ متولد شده است. او در ابتدا در کار دوبلوری و گویندگی رادیو فعالیت داشت؛ اما به مرور پای خود را به فیلم های کمدی ایرانی و سینما باز کرد. مجتبی شفیعی سابقه صدا پیشگی در آثاری همچون گلدن تایم، جین رو: فرقه گرگ ها و نگهبانان کهکشان را در کارنامه هنری خود دارد. اکنون به نظر میرسد که او علی رغم فعالیتهای سینمایی کمدی گذشته خود در فیلمی جدی و اجتماعی حضور پیدا کرده تا نشان دهد که استعدادهایی دارد که همچنان موردتوجه واقع نشدهاند.
از دیگر هنرپیشه های فیلم ایرانی آبستن میتوان به افراد زیر اشاره کرد:
- تیما تقیزاده
- عماد درویش
- ملیسا چوپانی
نقد فیلم آبستن؛ درام-اجتماعی که متوسط عمل کرد
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، فیلم آبستن اولین تجربه کارگردانی مصطفی و محمد تنابنده است که تجربه فیلمنامهنویسی را در کارنامه هنری خود داشتند. فیلم قصد دارد درباره مسائل اجتماعی حرف بزند و از مشکلات آن بگوید؛ اما متاسفانه درگیر سیاهنمایی میشود. شاید بگویید که با نگاهی سخت گیرانه به این اثر نقد میکنیم؛ اما باید گفت که این تنها نقد ما به فیلم آبستن نیست و بسیاری از منتقدین دنیای سینما باور دارند که فیلم سینمایی آبستن از حیث پرداختن به مسائل اجتماعی تاحدی درگیر کلیشهها و سیاه نمایی شده است. در واقع باید گفت که این فیلم آنقدر درباره تیرهروزی، فلاکت و گریه بحث میکند که مخاطب ناخودآگاه دچار اندوه زیادی میشود. در حقیقت اگرچه ایده اولیه فیلم بد نیست اما آقایان تنابنده نتوانستهاند فیلمنامه خوبی برای آن بنویسند.
توجه کنید که ما با پرداختن به مسائل اجتماعی و تلخ در بستر جامعه مخالف نیستیم؛ اما باور داریم که پرداختن به این مسائل بایستی روایتی منسجم داشته باشد و خروجی کار به گونهای نباشد که تصور کنیم سازندگان تنها قصد داشتهاند که مجموعهای از فلاکتها و بدبختیها را پشت سر هم به شکل قطاری لیست کنند!
با این حال همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم، نباید کم لطفی کنیم و بایستی درنظر بگیریم که بازی بازیگران خوب است و عباس غزالی در بین آنها بازی بهتری دارد. همچنین بازیگران کمتر معروفی همچون مجتبی شفیعی در این فیلم قوی عمل کردهاند. علاوه بر تیم بازیگران خوب، چیزی که قرار بود فیلم را متمایز کند، استفاده از تکنیک سکانس-پلان بود. تکنیکی که پیش از آن در فیلمی مثل ماهی و گربه برای تاثیرگذاری بیشتر استفاده شده بود. این تکنیک اما در فیلم موجب بیش از حد کشدار شدن آن شده و چندان خوشایند نیست. به طور کلی نمرات فیلم آبستن متوسط هستند و اگر بخواهیم با شما صادق باشیم باید بگوییم که این فیلم سینمایی حداقل یکبار ارزش تماشا کردن را دارد.
بیشتر بخوانید: تفاوت سکانس و پلان چیست؟
نقدهای منتقدین سینمای ایران
از آنجایی که ما همیشه قصد داریم تا شما دیدی کل نگرانه و منطقی نسبت به فیلم های سینمایی داشته باشید، در کنار نقد خودمان، نقدهایی از سایر منتقدان جشنواره فجر 1403 را برای شما گردآوری کردهایم. پس بیایید تا باهم نگاهی به سایر نظرات بیندازیم و ببینیم که باقی متخصصین سینمایی درمورد این فیلم چه نظری دارند.
آقای حمیدرضا محمدی
آبستن قرار است یک فیلم اجتماعی باشد اما چون در بند فرم گرفتار آمده و تلاش کرده تا مثل «ماهی و گربه» بهصورت سکانس-پلان ساخته شود اما از آن نمونه هم بسیار فاصله دارد، پرایراد درآمده است. تا نیمههای فیلم معلوم نیست آن چهار نفرِ غریبه با هم برای چه دور هم جمع شدهاند و دنبال عبور قاچاقی از مرز هستند.
اینکه سحر (با بازی سوگل خلیق) بهخاطر آگاهیاش نسبت به باردار بودن پشیمان از رفتن میشود، یا رگ غیرت بهمن (با بازی عباس غزالی) بیرون میزند، شعاری از آب درآمده است. فضای ابری زمستان آستارا هم کمکی به فضای فیلم نکرده است. همچنین مجموعهای از مصائب را با کلیدواژۀ فقر میخواهد که فهرست کند اما عاجز از آن است چون دستکم در سحر خلاف آن است، وقتی پوششاش، کاپشنی نو و سِتشده با شال و کلاهاش است. بازیها هم معمولی و بعضاً ضعیف است و البته باید از پایانبندی ناشیانۀ فیلم هم باید یاد کرد.
آقای احسان طهماسبی
مشکل اساسی آبستن از اصرار برای لانگتیک بودن و شیوه آگاه نمودن مخاطب از شرح جزئیات داستان است. پلان – سکانس بودن این فیلم توجیه منطقی نداشته و کار را برای بازیگران خود بسیار دشوار کرده و معماری و شیوه نگارش فیلمنامه نیز با محتوا همخوانی ندارد. از این رو فیلم به اثری منسجم، پیوسته و یکدست بدل نشده و مخاطب را از نیمه آزرده میکند. از سویی دیگر دغدغههای فیلم با طرح تئوری فرار و خیانت، با وجود ایجاد گرهافکنیهای مداوم به مسئلهی تماشاگر بدل نمیشود و اولین تجربه مشترک برادران تنابنده، مقبولیتی در اجرا و محتوا پیدا نمیکند.
منبع نقدهای منتقدین سینما |
جمع بندی
در این مطلب از مجله سینمایی مستر دیالوگ با معرفی و بررسی فیلم ایرانی آبستن همراه شما بودیم. این اثر به عنوان اولین تجربه مصطفی و محمد تنابنده در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر اکران شد و مورد توجه قرار گرفت. تلاش کردیم تا با بررسی دقیق زوایای مختلف این فیلم، نگاهی واقع بینانه در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. نظر شما درباره این اثر چیست؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
به نظر من فیلم متوسطی مبتونه باشه. هرچند هنوز ندیدمش. ولی فکر میکنم نه اونقدر بد هست که برخی از منتقدین میگن و نه اونقدر رویایی که برخی دیگه میگن
ممنون از نظرتون. بله پیشنهاد میکنیم اگر به فیلم های ایرانی درام علاقمند هستید، به تماشای فیلم سینمایی آبستن بشینید.